Amniyotik sıvı bebeğin yaşam destek sistemidir. Bebeği korur ve sindirim sistemi, akciğer, kas, kol ve bacakların gelişiminde görev alır.

Amniyotik sıvı amniyotik kese oluştuktan hemen sonra yani 3.-4. gebelik haftasında oluşur. Amniyotik sıvı başlangıçta aanden geçen su ile oluşur. Gebeliğin 20. haftasından sonra amniyotik sıvıyı oluşturan en önemli kaynak fetal idrar. Bebek büyüdükçe amniyotik sıvının yardımı ile el veayaklarını, parmaklarını oynatır. 2. trimester de bebek solunum hareketleri yaparken akciğerlerine amniyotik sıvı girer ve çıkar. Yine aynı dönemde yutma hareketleride başladığı için amniyotik sıvı mideye ve sonra dolaşıma geçer.

Amniyotik sıvı 32-33. haftaya kadar artar ve daha sonra azalmaya başlar. Amniyotik sıvı ölçümlerinde 5-25 cm yükseklik veya 800-1000 ml ölçüm normal seviyeleri gösterir. Eğer sıvı miktarı çok az olursa oligohidramniyos ve çok fazla olursa polihidramniyos denir.

Oligohidramniyos

Oligohidramniyos çok az amniyotik sıvı olması. Amniyotik sıvı ölçümünde en sık kullanılan yöntemler amniyotik sıvı endeksi (AFI) ölçümü (dört kadranda yapılan ölçümler toplamı) ve tek bir tane en büyük sıvı cep ölçümü. Eğer 32-36 haftada AFI 5 cm den, tek cepte ölçüm 2-3 cm den ve toplam sıvı 500 cc den azsa oligohidramniyos gelişmiş demektir. Gebelerin % 4 ünde polihidramniyos görülür. Gebeliğin herhangibir döneminde görülür ancak en çok son trimesterde görülür. 42 haftaya ulaşan gebelerin % 50 sinde oligohidramniyos görülür. 41 haftayı geçen gebelerin % 12 sinde oligohidramniyos komplikasyon oluşturur.

Oligohidramniyos Nedeni

  • Doğum Defektleri: Bebekteki böbrek ve idrar yolları anomalileri idrar üretiminde azalmaya neden olur. Bunun sonucunda oligohidramniyos gelişir.
  • Plasental Sorunlar: Eğer bebeğe yeteri kadar sıvı ve besin geçmezse amniyon sıvısı azalır.
  • Membran Rüptürü: Yırtık sonucunda amniyotik zardan sıvı kaçağı olur.
  • Gün aşımı: 42 haftayı geçen gebeliklerde plasentanın yaşlanmasına bağlı olarak amniyon sıvısı azalır.
  • Maternal Komplikasyonlar: Annede dehidratasyon (sıvı kaybı), hipertansiyon, preeklampsi, diyabet ve kronik hipoksi

Oligohidramniyos Riskleri

Oligohidramniyos riski gebelik haftasına bağlı. Amniyotik sıvı kasların, kol ve bacakların, akciğerlerin, ve sindirim sisteminin gelişimi için gerekli. 2. trimesterde bebek solunum ve yutma hareketleri yapmaya başlar. Sıvı akciğerlerin ve sindirim sisteminin gelişimine yardımcı olur.

Oligohidramniyos gebeliğin ilk yarısında tespit edilirse oluşabilecek riskler:

  • Bebeğin sıkışmasına bağlı doğum defektleri
  • Düşük tehdidi ve erken doğum

Oligohidramniyos gebeliğin ikinci yarısında tespit edilirse oluşabilecek riskler:

  • İntrauterin gelişme geriliği (IUGR)
  • Preterm eylem
  • Doğum komplikasyonları

Oligohidramniyos Tedavisi

Oligohidramniyos tedavisi gebelik haftasına göre değişir. Eğer henüz doğum vakti gelmemişse gebe sıkı takibe alınarak bebek için en uygun koşullarda doğum yaptırılır. Eğer doğum zamanı yaklaşmışsa veya gelmişse beklemeden doğum yaptırılır. Yatak istirahatı ve fazla sıvı alınımı yada damardan sıvı takviyesi önemli. Çok fazla uygulanmamakla beraber amniyotik kese içine sıvı infizyonu yapılabilir.